Τον τρόπο που θα περιορίσει την ολοένα και μεγαλύτερη «πλημμύρα» προϊόντων Shein και Temu σε ευρωπαϊκό έδαφος, προετοιμάζει η ΕΕ μετά τη μεγάλη αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου που σε μεγάλο βαθμό παρακάμπτει τους τελωνειακούς ελέγχους.
Τα μέτρα που εξετάζονται περιλαμβάνουν έναν νέο φόρο στα έσοδα των πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου και ένα διοικητικό τέλος χειρισμού ανά αντικείμενο που θα καταστήσει τις περισσότερες αποστολές λιγότερο ανταγωνιστικές, όπως αποκαλύπτουν οι Financial Times.
Φόροι σε Shein και Temu
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Εμπορίου Maroš Šefčovič δήλωσε ότι φέτος εκτιμάται πως θα μεταφερθούν στην ΕΕ περίπου 4 δισ. δέματα με προϊόντα χαμηλότερης αξίας, αριθμός σχεδόν τριπλάσιος από τον αριθμό του 2022.
Ο τεράστιος όγκος και το γεγονός ότι είναι κάτω από το όριο των 150 ευρώ για τελωνειακούς δασμούς σημαίνει ότι τα περισσότερα δεν ελέγχονται, οδηγώντας σε αύξηση των εισαγωγών επικίνδυνων εμπορευμάτων, όπως είναι τα τοξικά παιχνίδια.
Ενώ το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ στοχεύει στο επιχειρηματικό μοντέλο δημοφιλών διαδικτυακών πλατφορμών όπως η κινεζική Temu και η Shein, η οποία ιδρύθηκε στην Κίνα αλλά τώρα εδρεύει στη Σιγκαπούρη, δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις και οποιαδήποτε δράση περιπλέκεται από το διεθνές δίκαιο.
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ ανησυχούν για την υποτίμηση των ευρωπαϊκών ανταγωνιστών που αντιμετωπίζουν υψηλότερο κόστος παραγωγής για να συμμορφωθούν με τα πρότυπα της ΕΕ και για τον αρνητικό αντίκτυπο των φθηνών εισαγωγών στα καταστήματα λιανικής πώλησης υψηλής ποιότητας.
Τα επίπεδα τιμολόγησης δεν έχουν καθοριστεί για την επιβολή τέλους διακίνησης, αλλά ένα τέτοιο τέλος θα εφαρμοζόταν σε κάθε διαδικτυακό λιανοπωλητή που αποστέλλει σε πελάτες της ΕΕ απευθείας από χώρες εκτός του μπλοκ. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Amazon με έδρα τις ΗΠΑ, που χρησιμοποιεί όμως συνήθως πωλητές που εδρεύουν στην Ευρώπη.
Συνέπειες
Η Κίνα επωφελείται επίσης από τα επιδοτούμενα ταχυδρομικά έξοδα, πράγμα που σημαίνει ότι είναι οικονομικά αποδοτικό να αποστέλλονται φθηνά αγαθά αεροπορικώς. Το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ έχει ήδη προτείνει να καταργηθεί το όριο αξίας των 150 ευρώ κάτω από το οποίο τα δέματα απαλλάσσονται από τους τελωνειακούς δασμούς – ένα βήμα που κάνουν και οι ΗΠΑ.
Αυτό όμως θα αυξήσει τον φόρτο εργασίας των ήδη υπερφορτωμένων τελωνειακών υπαλλήλων. Το αεροδρόμιο Σίπχολ του Άμστερνταμ και το λιμάνι του Ρότερνταμ διαχειρίζονται συνολικά 3,5 εκατ. δέματα την ημέρα – ή 40 ανά δευτερόλεπτο.
«Δεν υπάρχει περίπτωση να καταφέρουμε να τα ελέγξουμε όλα», δήλωσε διπλωμάτης της ΕΕ στους FT.
Τα επίπεδα τιμολόγησης δεν έχουν καθοριστεί για την επιβολή τέλους διακίνησης, αλλά ένα τέτοιο τέλος θα εφαρμοζόταν σε κάθε διαδικτυακό λιανοπωλητή που αποστέλλει σε πελάτες της ΕΕ απευθείας από χώρες εκτός του μπλοκ.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Amazon με έδρα τις ΗΠΑ, που χρησιμοποιεί όμως συνήθως πωλητές που εδρεύουν στην Ευρώπη.
Η EuroCommerce, η οποία εκπροσωπεί τους λιανοπωλητές της ΕΕ, εξέφρασε την ικανοποίησή της για τη σχεδιαζόμενη διαχείριση του προβλήματος, αλλά δήλωσε ότι ένα τέλος διακίνησης θα ήταν δύσκολο να δικαιολογηθεί σύμφωνα με τους κανόνες του ΠΟΕ που περιορίζουν το ύψος των τελών και επιβαρύνσεων για την τελωνειακή επεξεργασία στο κατά προσέγγιση κόστος της παρεχόμενης υπηρεσίας.
«Προς το παρόν, καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν την επιβολή της νομοθεσίας σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο», ανέφερε. «Οι νέοι κανόνες θα χρειαστούν χρόνια για να αρχίσουν να εφαρμόζονται».
Τα επικίνδυνα προϊόντα
Οι ευρωπαϊκές αρχές ασφαλείας έχουν εντοπίσει έναν αυξανόμενο αριθμό επικίνδυνων και παραποιημένων προϊόντων, πολλά από τα οποία αποστέλλονται απευθείας στους καταναλωτές.
Ο αριθμός των επικίνδυνων προϊόντων που αναφέρθηκαν από τις χώρες της ΕΕ αυξήθηκε κατά περισσότερο από το ήμισυ σε πάνω από 3.400 το 2023 σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα. Τα καλλυντικά, τα παιχνίδια, οι ηλεκτρικές συσκευές και τα ρούχα ήταν μεταξύ των προϊόντων με τα μεγαλύτερα προβλήματα ασφάλειας.
Η ΕΕ ερευνά επίσης την Temu σε μια προσπάθεια να μειώσει τη ροή μη ασφαλών προϊόντων, όπως παιχνίδια και καλλυντικά που δεν πληρούν τα πρότυπα της ΕΕ. Σύμφωνα με τους νόμους των Βρυξελλών για τις ψηφιακές υπηρεσίες, οι πιθανές κυρώσεις περιλαμβάνουν βαριά πρόστιμα, ακόμη και την απαγόρευση λειτουργίας των πλατφορμών σε μια συγκεκριμένη χώρα.
Σωστό ή λάθος για Shein, Temu, ΕΕ;
Ένας φόρος επί των εσόδων των πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου, ο οποίος θα εφαρμοζόταν τόσο σε επιχειρήσεις της ΕΕ όσο και σε ξένες επιχειρήσεις, θα απαιτούσε την έγκριση των 27 κρατών μελών του μπλοκ και θα μπορούσε να πλήξει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις σε μια εποχή που η Ευρώπη προσπαθεί να ενθαρρύνει την ψηφιοποίηση.
Η νέα Επιτροπή, η οποία ξεκίνησε τις εργασίες της την 1η Δεκεμβρίου, ελπίζει να καταρτίσει πρόταση έως τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με εσωτερικό έγγραφο που είδαν οι Financial Times.
«Το ηλεκτρονικό εμπόριο θα αποτελέσει βασική προτεραιότητα της εντολής της νέας Επιτροπής, ιδίως η ενίσχυση των μέτρων για την αποτροπή της εισόδου στην αγορά της ΕΕ προϊόντων που δεν συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις», δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής.
Η Temu δήλωσε σχετικά πως «η Επιτροπή θα πρέπει να είναι σε θέση να αναλάβει την ευθύνη για την εφαρμογή της: «Υποστηρίζουμε τις αλλαγές πολιτικής που ωφελούν τους καταναλωτές. Πιστεύουμε ότι οι δίκαιες πολιτικές δεν θα επηρεάσουν την ανταγωνιστική επιχειρηματική δυναμική».
Ενώ η Shein επισήμανε πως η εταιρεία έχει την ευθύνη για την υλοποίηση των μέτρων που απαιτούνται για την προστασία της υγείας των πολιτών: «Υποστηρίζουμε πλήρως τις μεταρρυθμίσεις που ωφελούν τους Ευρωπαίους καταναλωτές και διασφαλίζουν διαφανή ανταγωνισμό σε ισότιμους όρους ανταγωνισμού».